تصوری که اکثر مردم در حال حاضر راجع به هوش مصنوعی دارند، این است که هوش مصنوعی قرار است شغلشان را نابود کند. این ترس نه تنها در صنعت تولید نرم افزار ورود کرده بلکه در سایر حوزه ها نیز وارد شده است. این روزها وبسایت هایی رو میبینیم که خیلی راحت برای ما نقاشی میکشند، فیلم و انیمیشن تولید میکنند، تجزیه و تحلیل نمودارهای بورس و ارزهای دیجیتال را انجام میدهند، آهنگ میسازند و .. . اگر بخواهیم به این شکل به موضوع نگاه کنیم تقریبا تا چند سال آینده تمام شغلها نابود خواهند شد و تقریبا میتوان گفت که انسانها صرفا خانه نشین خواهند شد و رباتها کار خواهند کرد. این موضوعات همه نیازمند گذشت زمان هستند زیرا نمیتوان پیش بینی کرد که چه اتفاقی خواهد افتاد. پس بیاییید ترمز دستی را بکشیم و فعلا به آینده فکر نکنیم.
قبل از شروع به این نکته توجه کنیم که…
این مقاله کاملا طبق نظر شخصی بنده است و شاید هر فردی تحلیل و نظر دیگری درباره این موضوع داشته باشد.
به آینده فکر نکنیم اما…
در مقدمه این مقاله گفته شد که به اینده فکر نکنیم. منظور بنده از این حرف این بود که نیاز نیست دائم نگران آینده باشیم. نگرانی درباره آینده صرفا میزان استرس شما را افزایش خواهد داد و هیچ کمکی به حل مسئله نخواهد کرد. شما فکر کنید یک مصاحبه کاری شرکت کردهاید و به شما میگویند هفتهی آینده جواب مشخص خواهد شد، آیا با نگرانی راجب هفتهی آینده تاثیری در جواب مصاحبه ایجاد خواهد شد؟ شما میتوانید به خود بگویید که من این یک هفته رو در کمال شادی زندگی میکنم و نتیجهایی که از دست من خارج است را رها میکنم اگر قبول شدم چه بهتر هم احساس شادی داشتهام هم به هدفم رسیدهام، ولی اگر قبول نشوم حداقل احساس خودم را در طول این هفته بد نکردهام.
البته آینده نگری همیشه هم بد نیست ما میتوانیم به این قضیه به این شکل نگاه کنیم که قطعا یک سری تغییرات در همهی حوزههای شغلی به وجود خواهد آمد پس من باید سعی کنم خود را به روز نگه دارم. در نظر داشته باشید که این یک مقاله انگیزشی نیست، یک مقاله ایی که به شما امید الکی بدهد هم نیست.
چند نمونه از پیشرفت علم
ما قبلا هم از این انقلابها در حوزه تکنولوژی داشتهایم و هوش مصنوعی موضوعی نیست که بخواهد ما را خیلی سورپرایز کند. زیرا اگر به گذشته برگردیم و تاریخ را نگاه کنیم به عنوان مثال میبینیم در سالیان گذشته با پیشرفت علم، در صنعت تغییرات چشم گیری را داشتهایم. مثل اتوماسیون کردن خط تولید کارخانهها. در ادامه چند مثال را برای شما آوردهایم:
اتوماسیون خط تولید کارخانه
یک کارخانه در حوزه بسته بندی خشکبار را در نظر بگیرید. این کارخانه حدود ۱۰۰۰ نیروی انسانی را استخدام کرده است تا در کنار یک ریل متجرک بایستند و خشکبارهای روی ریل را بسته بندی کنند. حالا بعد از چند سال این کارخانه تصمیم گرفته است که یک دستگاه را خریداری نماید که کل این فرآیند توسط دستگاه انجام شود. دستگاه خریداری میشود و این ۱۰۰۰ نفر از کارخانه اخراج میشوند. حالا دستگاه این کار را انجام میدهد، باید در نظر داشته باشید که این دستگاه هم بسته بندی را با دقت بیشتر انجام میدهد، هم میتواند ضایعات را به خوبی شناسایی کند و تفکیک کند، هم مرخصی نمیخواهد و سایر دغدغههای نیروی انسانی را ندارد. دیدگاه شما راجب این موضوع چیست؟ آیا به نظر شما این ماشین صرفا یکسری افراد را بیکار کرده است؟ خیر! این ماشین برعکس کلی اشتغال زایی کرده است. کلی متخصص و مهندس باید استخدام شوند و با یکدیگر هم فکری کنند تا بتوانند این دستگاه رو تولید کنند. این دستگاه نیازمند سرویس توسط یک سری افراد است تا بتواند به کار خود ادامه دهد. این دستگاه نیازمند اپراتور میباشد که یک سری کنترل ها روی آن انجام دهد. پس این دستگاه افراد را حذف نکرده است بلکه نوع شغل افراد را تغییر داده است. در واقع باید بگویم کارهای تکراری را این دستگاه میتواند انجام دهد و کارهایی که نیاز به خلاقیت دارند توسط انسان باید انجام شود.
کشاورزی
با رشد علم و تکنولوژی، روشهای نوینی در عرصه کشاورزی به وجود آمدهاند که باعث میشوند علیرغم تولید محصول با کیفیتتر،هزینهها کاهش یابد و در مصرف آب نیز صرفه جویی چشم گیری شود. اگر بخواهیم یکی از مثالهای این حوزه را بگوییم مبحث سم پاشی و آفت زدایی محصولات کشاورزی میباشد. در گذشته برای سم پاشی محصولات کشاورزی یک نفر مجبور بود یک گالن سم را به پشت خود ببندد و در میان محصولات راه برود و کار سم پاشی را انجام دهد. یا در بهترین حالت با تراکتور انجام میشد. اما امروزه میبینید که این کار با استفاده از پهبادهای کنترلی(کوادکوپتر) به راحتی و با دقت خیلی بالاتر انجام میشود و نیاز به هیچ زحمت اضافی نیست.
در هردو مثال دیدیم که شاید تغییر سبک کارها باعث شده باشد یک سری افراد بیکار شوند، ولی به هیچ عنوان به این معنی نیست که از تعداد شغل ها در جهان کاسته شده، بلکه نوع شغلها عوض شده است. به جای افرادی که بخواهند صرفا یک سری کار تکراری انجام دهند یک سری افراد متخصص مشغول به کار میشوند که در حال نوآوری و خلاقیت هستند. در نهایت خروجی کار این است که دنیا جای راحتتر و بهتری برای انسانها میشود.
حالا ما چکار کنیم؟
شاید تا اینجای مقاله را که خواندید این سوال ول کن ذهنتان نباشد، که حالا باید چکار کرد؟ توصیه من به شما این است که اول آرامش خود را حفظ کنید و اجازه ندهید افکار بیهورده ذهن شما را درگیر کنند و سعی کنید خودتان رو به روز نگه دارید. در دنیای امروز اگر انسان سواد خواندن و نوشتن را نداشته باشد، زندگی بسیار سخت میشود. تا سالیان آینده هم ممکن است کسی که نتواند از این ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کند، زندگی بسیار سختی را داشته باشد.
جمع بندی
این ما انسانها هستیم که قدرت این را داریم که روز به روز روشهای جدید و بهینهتری را برای کارهای مختلف کشف کنیم. این ما انسانها هستیم که این همه ابزار خلق میکنیم تا دنیا را جای راحتتری برای زیستن خودمان بکنیم. بنابراین هیچ جای نگرانی برای این موضوعات نیست. به نظرمن تنها چیزی که باید یاد بگیریم توانایی تغییر است. ما اگر بتوانیم تغییر کنیم و با ظهور تکنولوژی های جدید خودمان را به روز کنیم و از اصرار بر روش هایی که قبلا با آنها زندگی میکردیم دست بکشیم، همیشه توانایی زیستن، خلاقیت و پویایی را خواهیم داشت. طبق برخی از گفتهها دلیل منقرض شدن دایناسورها این بود که نتوانستد خود را با شرایط جوی زمین وفق دهند و نابود شدند.
در نهایت ما از Gemini (هوش مصنوعی گوگل) پرسیدیم که آیا هوش مصنوعی انسانها رو بیکار میکنه یا نه که جوابش میتونه جالب باشه:
خیر، هوش مصنوعی به تنهایی تمام شغلهای انسانها را نابود نخواهد کرد و همه را بیکار نخواهد گذاشت. این نگرانی، اگرچه قابل درک است، اما نگاهی یکجانبه به موضوع دارد.
در واقع، هوش مصنوعی به جای جایگزینی کامل انسانها، به عنوان یک ابزار قدرتمند در کنار انسانها عمل خواهد کرد و بسیاری از کارها را سادهتر و کارآمدتر خواهد ساخت.
چرا هوش مصنوعی همه شغلها را از بین نمیبرد؟
- ایجاد مشاغل جدید: با پیشرفت هوش مصنوعی، مشاغل جدیدی در زمینه توسعه، نگهداری و مدیریت سیستمهای هوش مصنوعی ایجاد خواهد شد.
- افزایش بهرهوری: هوش مصنوعی میتواند به انسانها کمک کند تا کارهای تکراری و زمانبر را انجام دهند و به آنها اجازه دهد بر روی کارهای خلاقانهتر و پیچیدهتر تمرکز کنند.
- تکمیل تواناییهای انسان: هوش مصنوعی میتواند تواناییهای انسان را تکمیل کند و به آنها کمک کند تا تصمیمات بهتر و آگاهانهتری بگیرند.
- نیاز به مهارتهای انسانی: بسیاری از مشاغل نیازمند مهارتهای انسانی مانند خلاقیت، ارتباطات، همدلی و حل مسئله هستند که هوش مصنوعی به راحتی نمیتواند جایگزین آنها شود.
چه شغلهایی بیشتر در معرض تهدید هستند؟
با این حال، برخی از مشاغل بیشتر از سایرین در معرض تهدید هستند. مشاغلی که عمدتاً بر اساس انجام کارهای تکراری و روتین هستند، مانند برخی از مشاغل تولیدی و اداری، بیشتر در معرض اتوماسیون قرار دارند.
چه شغلهایی کمتر در معرض تهدید هستند؟
مشاغلی که نیاز به خلاقیت، تفکر انتقادی، همدلی و تعامل اجتماعی دارند، مانند مشاغل مرتبط با هنر، آموزش، مراقبتهای بهداشتی و مدیریت، کمتر در معرض تهدید هستند.
در نهایت، آینده شغلی انسانها به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- سرعت پیشرفت فناوری: سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و اتوماسیون
- سیاستهای دولتی: حمایت دولتها از آموزش و ایجاد فرصتهای شغلی جدید
- انطباقپذیری انسانها: توانایی انسانها در یادگیری مهارتهای جدید و سازگاری با تغییرات
به جای نگرانی از نابودی شغلها، بهتر است به فکر آماده شدن برای آینده باشیم. این به معنای یادگیری مهارتهای جدید، توسعه تواناییهایمان و آماده شدن برای همکاری با هوش مصنوعی است.
در کل، هوش مصنوعی فرصتی برای بهبود زندگی انسانها و ایجاد یک آینده بهتر است، به شرطی که ما بتوانیم به درستی از آن استفاده کنیم.